‘Eχει η Τουρκία το Εκτόπισμα να Αντιπαρατίθεται με ΕΕ, ΗΠΑ, Ρωσία και Αραβικές Χώρες Ταυτόχρονα;

Παρ, 13 Νοεμβρίου 2020 

Ενώ το Τουρκικό νόμισμα συνεχίζει ακάθεκτα την πτώση του έχοντας πλέον χάσει πάνω από 44% έναντι τού δολαρίου από τις αρχές τού χρόνου, έρχεται η απόφαση τού Ερντογάν να τοποθετήσει τον τρίτο κατά σειρά Κεντρικό Τραπεζίτη στον τελευταίο 1,5 χρόνο και ακολουθεί η παραίτηση του Υπουργού οικονομικών και γαμπρού του Ερντογάν, Αλμπαϊράκ. Προφανώς και δεν φταίει μόνο 

ο Κεντρικός Τραπεζίτης και ο Υπουργός Οικονομικών για την πτώση της Τουρκικής Λίρας, την αύξηση τού ανεπίσημου πληθωρισμού και τής ανεργίας σε επίπεδα άνω τού 30% και κατά προέκταση της πτωχοποίησης τού Τουρκικού λαού, αλλά η εμμονή τού Ερντογάν σε μια παράδοξη πολιτική χαμηλών επιτοκίων ενόσω ο πληθωρισμός τρέχει με πενταπλάσια ταχύτητα.

Είναι σοκαριστική η έρευνα που κατέθεσε η Τουρκική αντιπολίτευση στην Βουλή της χώρας στις 21 Οκτωβρίου. Με βάση αυτήν την έρευνα, 16 εκατομμύρια πολίτες στην Τουρκία είναι φτωχοί και 18 εκατομμύρια πολίτες ζουν στα πρόθυρα της φτώχειας. Συνολικά 34 εκατομμύρια πολίτες, πάνω από 42% τού πληθυσμού δηλαδή, αντιμετωπίζουν την απειλή τής πείνας.

ΠΗΓΗ https://www.energia.gr/article/172331/ehei-h-toyrkia-to-ektopisma-na-antiparatithetai-me-ee-hpa-rosia-kai-aravikes-hores-taytohrona

Το μέγεθος αυτών των αριθμών αντικατοπτρίζει την αδυναμία των οικονομικών πολιτικών της κυβέρνησης Ερντογάν και την ολιγωρία του να ανταποκριθεί στις ανάγκες τού λαού του. Αναπόφευκτα, η δημοφιλία του Ερντογάν έχει κατρακυλήσει από το 53% που ήταν πριν ένα χρόνο στο 39% σήμερα.

Στην προσπάθεια να κρατήσει τον έλεγχο της εξουσίας, έχει επιβάλει την πολιτική να διαχειρίζεται η Τουρκία την οικονομική παρακμή στο εσωτερικό με αντιπερισπασμό: την προβολή εξουσίας στο εξωτερικό. Είναι μια παρόμοια πολιτική με εκείνη του φίλου/αντιπάλου τής Τουρκίας στην Μαύρη Θάλασσα, τής Ρωσίας. Εδώ εισερχόμαστε στην περίπλοκη σχέση Ρωσίας-Τουρκίας:

Ενόσω όλων η προσοχή τις τελευταίες εβδομάδες ήταν εύλογα στραμμένη στις αμερικάνικες εκλογές, πολλά έχουν συμβεί στα ανοιχτά μέτωπα μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας. Ο τρόπος με τον οποίο συνυπάρχουν η Ρωσία και η Τουρκία έχει επιπτώσεις στην περιοχή τής Μέσης Ανατολής και τής Βόρειας Αφρικής στο σύνολό της, ακριβώς επειδή βρίσκονται στις αντίθετες πλευρές τόσων πολλών συγκρούσεων και επειδή βρίσκονται σε μια γειτονιά από τις πιο γεωπολιτικά στρατηγικές περιοχές τού κόσμου, σημαντική για τον ενεργειακό εφοδιασμό από τη Ρωσία, τον Καύκασο και πιο ανατολικά προς την Ευρώπη.
Μόλις αυτήν την εβδομάδα, οι ρωσικές αεροπορικές επιθέσεις στην Συρία σκότωσαν πάνω από 80 και τραυμάτισαν πάνω από 130 Σύρους μαχητές (φίλα προσκείμενων στην Τουρκία). Ο ομιλητικότατος σε άλλες περιπτώσεις Ερντογάν δεν έβγαλε κουβέντα σχετικά με αυτό το γεγονός. Εντύπωση κάνει ότι, αμέσως μετά, οι Τουρκικές δυνάμεις αποχώρησαν από 9 φυλάκια κοντά στην πόλη τού Ιντλίμπ τής Συρίας. Η ειρωνία είναι ότι, εκείνη την εβδομάδα, ο Πούτιν ανέφερε πως εκτιμά ιδαίτερα την ευελιξία τού Ερντογάν, ενώ ταυτόχρονα ο Υπουργός Εξωτερικών τής Ρωσίας, λίγο πριν επισκεφθεί την Ελλάδα, ανέφερε ότι η Τουρκία δεν θεωρείται στρατηγικός εταίρος της Ρωσίας. Αυτή η «μια στο καρφί και μια στο πέταλο» πολιτική χρησιμοποιείται από την Ρωσία για να θυμίσει στην Τουρκία ποια είναι τα όριά της, αλλά και ταυτόχρονα να την διατηρήσει σε τροχιά εξόδου από την εξάρτηση τής Δύσης και τού ΝΑΤΟ. Πολλοί αναρωτιούνται, γιατί τότε δεν ζητάει ο Πούτιν από τον Ερντογάν την αποχώρηση τής Τουρκίας από τον πόλεμο στο Ναγκόρνο Καραμπάχ? Επειδή ο Πούτιν συγκρατεί την αληθινή του δυσαρέσκεια για την επέμβαση τής Τουρκίας, ως μέρος μιας στρατηγικής τιμωρίας για τον Αρμένιο Πρωθυπουργό, Νικόλ Πασινιάν, και την κυβέρνησή του, που αντιστέκεται στην επιστροφή τής Αρμενίας στην σφαίρα επιρροής της Ρωσίας. Από την άλλη, όταν οι μάχες στον Καύκασο πήραν κακή τροπή για την Αρμενία, παρέδωσε στην χώρα αυτήν ένα ηλεκτρονικό σύστημα πόλεμου (παρεμπιπτόντως, ένα τέτοιο σύστημα θα είχε μεγάλο ενδαφερον για απόκτηση από την Ελλάδα), που κατέρριψε μέσα σε δυο μέρες 9 Τουρκικά μη επανδρωμένα αναγνωριστικά Bayraktar. Με αυτές τις κινήσεις του, ο Πούτιν δείχνει στην Τουρκία ποια πρέπει να θεωρεί ως τα όριά της στην περιοχή του Καυκάσου. Ένας Ρώσος αναλυτής είπε πρόσφατα: "Αν και η κόκκινη γραμμή μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας δεν έχει περαστεί ακόμα, ο Ερντογάν πιέζει τις νευρικές απολήξεις του Πούτιν".  Ωστόσο, παρά τις δύσκολες στιγμές μέσα στην πάροδο των ετών, η Τουρκία και η Ρωσία κατάφεραν να διατηρούν μια τουλάχιστον επικοινωνιακή σχέση.

Παράλληλα, η τουρκική υποστήριξη σε ομάδες που ευθυγραμμίζονται με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική συνεχίζεται αμείωτη, καταστρέφοντας ουσιαστικά τις σχέσεις της Άγκυρας με την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία, Συρία, Ιράκ, τα ΗΑΕ και άλλα κράτη της περιοχής που αντιτίθενται στο πολιτικό Ισλάμ.

Όσον αφορά τις διαφορές τής Τουρκίας με χώρες τής ΕΕ, όπως είναι η Γαλλία, η Ελλάδα και η Κύπρος, τουλάχιστον ως προς τις δυο τελευταίες, θα περίμενε κανείς ότι η ΕΕ θα ξεκαθάριζε με δυναμικό τρόπο ποια είναι τα σύνορα και τα όριά της προς τρίτους. Αντίθετα, έχουμε μια παράφρονα προσπάθεια τού Βερολίνου να εμφανίζεται ως ανεξάρτητος παρατηρητής ανάμεσα στα δύο μέρη, την στιγμή που το ένα από αυτά είναι κομμάτι τής ΕΕ. Εάν το Μεξικό είχε ποτέ προβάλει αξιώσεις στο έδαφος της Καλιφόρνιας και έστελνε σεισμικά σκάφη έρευνας στα ύδατά της, θα ήταν λογικό να διαμεσολαβήσει στα αντιμαχόμενα μέρη η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών? Προφανώς, κάθε τέτοια προσέγγιση είναι αστεία. Η ΕΕ εκ συστάσεως έχει κοινή εξωτερική πολιτική, και χωρίς κοινά σύνορα με τα κράτη-μέλη της, ΕΕ δεν υπάρχει. Το Βερολίνο κάνει την εξωτερική πολιτική τής ΕΕ να μοιάζει με αυτήν των υπερεθνικών οργανισμών σαν τον Ερυθρό Σταυρό, σε αντίθεση με τον ρόλο που τής έχουν αναθέσει τα μέλη της και τής αναγνωρίζει η παγκόσμια κοινότητα. Η ΕΕ έχει συμφέροντα και σύνορα. Και στην περίπτωση τής αντιπαράθεσης τής Τουρκίας με τη Γαλλία, την Ελλάδα και την Κύπρο, η ΕΕ οφείλει να αναγνωρίσει ότι η ίδια είναι το ένα από τα δύο μέρη και να αρχίσει να ενεργεί με τον πρέποντα τρόπο προς υπεράσπιση αυτών των συμφερόντων.

Με άλλα λόγια, από τη μία πλευρά η Τουρκία αντιμετωπίζει την Ρωσία απέναντι στη Συρία, τη Λιβύη και τον Καύκασο, ενώ από την άλλη είναι κλειδωμένη σε βαθειά αντιπαράθεση με την Ευρώπη, χώρες τής Μέσης Ανατολής, αλλά και τις ΗΠΑ, λόγω της αγοράς των S-400. Εν τω μεταξύ, η οικονομία και το νόμισμά της αντιμετωπίζουν μια σχεδόν ανυπέρβλητη πρόκληση. Με την πρόσθεση του COVID-19 καταλήγουμε σε ένα πραγματικά εκρηκτικό μείγμα.

Σε σύντομο χρονικό διάστημα, η Τουρκία μπορεί να βρεθεί υπερβολικά εκτεθειμένη και απομονωμένη. Κάποια στιγμή, ενδεχομένως και σύντομα, είτε ο Τούρκικος λαός θα κατηγορήσει τον Ερντογάν για ό,τι έχει συμβεί, και θα βρει τρόπο να τον απομακρύνει, είτε η Τουρκία θα διαπιστώσει ότι έγινε ένα πολύ αδύναμο κράτος-παρίας (περίπτωση Ιράν). Ή και τα δύο.

 

*Λίγα λόγια για τον κ. Γιώργο Κοφινάκο, Διευθύνων Σύμβουλος StormHarbour London,Επισκέπτης Καθηγητής Rutgers University USA

George Kofinakos is Senior Advisor & Managing Director of StormHarbour LLP in London. In addition, he is Chairman of the Board of EuPraxis FSI, an authorized by Bank of Greece NPL Servicer. EuPraxis FSI is a joint venture between StormHarbour LLP UK and Fire SPA, Italy.

Prior to joining StormHarbour back in 2010, George worked for Citigroup in Greece and London holding a number of executive roles including CEO of Citigroup Global Markets, Managing Director of Capital Markets and Banking, Treasurer  and  Senior Government Banker. During his 20 years with Citigroup, George executed a large number of transactions in IPO, M&A, Securitisation, Debt and Liability Management. George has been CEO and Executive Director of a Private Equity Fund in Luxemburg between 2009 and 2013 and an Executive Board member in a number of Greek Corporates. He is seasoned financier, with over 30 years of experience in fund management, financial advisory, investment banking, debt and liability management, FX sales and trading. Prior to Citigroup, George was active in independent fund management in the US. His experience and clout made him a key contributor and publisher to a number of articles in the Greek and international media/press. He holds a Bachelor in Economics and Statistics from the University of Piraeus and an MBA from Rutgers University in the US.  In 2016 George was nominated as a Distinguished Executive-in-Residence for Rutgers Graduate Business School, New Jersey.

George is also a member of the International Propeller Club of the United States.