Η στολή εκστρατείας και η στρατηγική «επιβίωσης και κυριαρχίας»

Γράφει ο
ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΖΟΥΜΗΣ
Αντιστράτηγος ε.α
 12-1-2018
Πριν λίγες μέρες ο Αρχηγός των Χερσαίων Δυνάμεων του Ισραήλ,  επισκέφθηκε το ΓΕΣ και το ΓΕΕΘΑ και είναι από τις ελάχιστες φορές ή ενδεχομένως και μοναδική που παρατηρούμε ξένο ανώτατο αξιωματικό να φέρει κατά την επίσκεψη στα Γενικά Επιτελεία, στολή εκστρατείας. Οι αξιωματικοί του Ισραήλ προβλέπεται να έχουν μόνο δύο στολές (επίσημη – εκστρατείας) και αυτή που χρησιμοποιούν συνήθως είναι η δεύτερη. Να αναφέρουμε κατ΄ αντιστοιχία ότι στη χώρα μας οι προβλεπόμενες στολές στο Στρατό Ξηράς ανέρχονται σε είκοσι έξι (θερινές – χειμερινές) και διακλαδικά ανέρχονται σε πενήντα επτά. Η επιλογή των αξιωματικών του Ισραήλ να φέρουν συνήθως τη στολή εκστρατείας οφείλεται στη γενικότερη αντίληψη περί επιχειρησιακής ετοιμότητας και πολεμικής προετοιμασίας του κρατικού μηχανισμού και των Ενόπλων Δυνάμεων. Το Ισραήλ είναι ένα μικρό κράτος με περίπου οχτώ εκατομμύρια κατοίκους, που κατόρθωσε να συγκροτηθεί και να επιβιώσει μέχρι σήμερα, κυριολεκτικά δια «πυρός και σιδήρου».  Επί σειρά ετών αντιμετώπισε ισχυρότερους στρατιωτικά αντιπάλους, με δεδομένη βούληση να το καταστρέψουν. Παρ΄ όλα αυτά στις συγκρούσεις που ενεπλάκη κατόρθωσε να εξέλθει πάντα νικητής. 

Το 1967, μετά τον νικηφόρο Πόλεμο των «έξι ημερών», ο Γιτζάκ Ράμπιν εκφώνησε μία ομιλία,  που έμεινε γνωστή στην ιστορία, ως «Η ορθή οδός». Σύμφωνα με αυτή, οι θυσίες και η αδελφοσύνη των Ισραηλινών στρατιωτών δεν ήταν το αποτέλεσμα της μαχητικότητάς τους, αλλά προέκυψαν από την επίγνωση του γεγονότος ότι ο αγώνας τους ήταν δίκαιος και από τη συνειδητοποίηση του ρόλου τους και του καθήκοντός τους, που ήταν η  «διασφάλιση της ύπαρξης του Ισραηλινού έθνους στην πατρίδα του, στο πατρογονικό Yeretz Israel». Ήταν όμως μόνο η επίγνωση για το «δίκαιο του αγώνα και η αίσθηση του καθήκοντος» ή υπήρξαν και άλλοι παράγοντες που συνετέλεσαν σ΄ αυτό ; Ο αγώνας φυσικής επιβίωσης που πάντα διεξήγαγε με αποτέλεσμα την επίτευξη της εσωτερικής νομιμοποίησης, η πολιτική των συμμαχιών, η διατήρηση της αυτονομίας κυρίως στους τομείς της εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής, η απόκτηση πυρηνικού οπλοστασίου, η στρατιωτική και οικονομική βοήθεια καθώς επίσης η πολιτική στήριξη και η εγγύηση ασφάλειας που παρείχαν οι ΗΠΑ στο Ισραήλ, ήταν κάποιοι από τους παράγοντες αυτούς. Σημαντικό ρόλο επίσης στην «επιβίωση και κυριαρχία» του Ισραήλ  διαδραμάτισε και η στρατιωτική στρατηγική που υιοθέτησε, για να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ο αναβαθμισμένος ρόλος των Ενόπλων Δυνάμεων στο εσωτερικό του, επέτρεψε τον καθορισμό της κατάλληλης στρατιωτικής στρατηγικής, δηλ. του τρόπου χρησιμοποίησης του συνόλου της αμυντικής ισχύος για την προώθηση των πολιτικών του στόχων. Το Ισραήλ υιοθέτησε την επιθετική στρατιωτική στρατηγική και την επιλογή του «πρώτου κτυπήματος». Εκτίμησε την πολεμική πρωτοβουλία σαν την υπέρτατη πολλαπλασιαστική δύναμη για εξισορρόπηση της αντίπαλης αριθμητικής υπεροχής. Η επιθετική τακτική επέτρεπε στο Ισραήλ να συγκεντρώνει δυνάμεις σε ένα συγκεκριμένο σημείο και έτσι να ελαττώνει το αποτέλεσμα της ολικής αριθμητικής υπεροχής του αντιπάλου. Με την επιλογή του πρώτου κτυπήματος όχι μόνο επιτύγχανε την αύξηση της δύναμης του αλλά επίσης ελάττωνε τις σχετικές δυνατότητες του αντιπάλου. Κτυπώντας πρώτο αποκτούσε τη δυνατότητα διάσπασης του δικτύου διοίκησης και ελέγχου των εχθρικών δυνάμεων, της καταστροφής αεροδρομίων και αεροσκαφών, του βομβαρδισμού εχθρικών συγκεντρώσεων στρατευμάτων, κλπ.
Ένας αποφασιστικός παράγοντας στο στρατιωτικό σχεδιασμό του Ισραήλ αποτέλεσε ο χρόνος. Επειδή ένα μικρό κράτος, δεν είχε τη δυνατότητα να αντέξει έναν μακροχρόνιο πόλεμο φθοράς με μια ποσοτικά υπέρτερη πλευρά, σε όλες τις αναμετρήσεις μια στρατηγική βραχυχρόνιου πολέμου κρίθηκε επιτακτική. Αυτή με τη σειρά της απαιτούσε μια επιθετική στρατηγική που θα μπορούσε να τερματίσει έναν πόλεμο σύντομα. Ένα πρόβλημα ακόμα που είχε να αντιμετωπίσει το Ισραήλ ήταν το φάσμα ενός πολέμου δύο ή ακόμη και τριών μετώπων (πχ εναντίον της Αιγύπτου, Συρίας και Ιορδανίας). Η υιοθέτηση μιας επιθετικής στρατηγικής για την αντιμετώπιση της κατάστασης αυτής ήταν επιτακτική, ώστε να επιτυγχάνεται νίκη γρήγορα σε κάθε μέτωπο. Το μικρό του μέγεθος και οι βραχείς εσωτερικές γραμμές επικοινωνίας επέτρεπαν την ταχεία κίνηση των δυνάμεων του από το ένα μέτωπο στο άλλο και την επίτευξη τοπικής υπεροχής, προτού οι αντίπαλες δυνάμεις ενισχυθούν. Το αντίκτυπο του πολυμέτωπου πολέμου μειώθηκε με την υιοθέτηση μιας επιθετικής στρατηγικής που επέτρεψε στο Ισραήλ να νικήσει γρήγορα και αποφασιστικά τους αντιπάλους του. Μια τέτοια στρατηγική μετέτρεψε το μικρό μέγεθος της χώρας από παθητικό στοιχείο σε ενεργητικό. Η έλλειψη στρατηγικού βάθους λόγω του μικρού μεγέθους, σήμαινε ότι ζωτικά στρατιωτικά, πολιτικά και οικονομικά κέντρα του Ισραήλ μπορούσαν εύκολα να προσβληθούν, έτσι ώστε ένα πρώτο κτύπημα ή ένας επιθετικός πόλεμος μέσα στο έδαφος του θα οδηγούσε σε μια καταστροφή. Το συμπέρασμα ήταν ότι η μεταφορά του πολέμου στο έδαφος του εχθρού ήταν επιτακτική ανάγκη, με σκοπό να αποφευχθούν ανεπιθύμητες ζημιές σε πολιτικές, βιομηχανικές και στρατιωτικές περιοχές ενδιαφέροντος στο έδαφος του Ισραήλ.
Η ανάγκη διατήρησης συνεχούς ετοιμότητας λόγω των πολλαπλών απειλών, σε συνδυασμό με την επιλογή του ξαφνικού πρώτου κτυπήματος, της μεταφοράς του πολέμου στο έδαφος του αντιπάλου και της αποφασιστικής εκμηδένισης των εχθρικών δυνάμεων, παρά της περιορισμένης πρόκλησης ζημιάς σ΄ αυτές, ήταν καθοριστικοί παράγοντες  για την ανατροπή του αριθμητικού μειονεκτήματος και της επιβίωσης του κράτους του Ισραήλ. Από την εφαρμοζόμενη στρατιωτική στρατηγική που επιγραμματικά προαναφέρθηκε, μπορούν να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα, για τον τρόπο επιβίωσης ενός μικρού κράτους όπως η χώρα μας, που περιβάλλεται από απειλές σε όλη τη γειτονιά της.

Σχόλια

Ο χρήστης panpan είπε…
“Πριν λίγες μέρες ο Αρχηγός των Χερσαίων Δυνάμεων του Ισραήλ, επισκέφθηκε το ΓΕΣ και το ΓΕΕΘΑ”, εάν είναι ο κύριος στην φωτογραφία με το απλωμένο χέρι, τότε ή αυτός μοιάζει με Έλληνα ή εγώ με Ισραηλινό!
Ο χρήστης Γρηγόρης Τσελεπής είπε…
Τα χουμε πει. Ισραηλιτες γνήσιοι. Όχι χαζαροεβραιοι,Έλληνες και Αρμένιοι είμαστε πρωτοξαδερφα